Franz KAFKA'dan bir çıkış yolu!

Mesaj Sayısı : 1087 Kayıt tarihi : 12/09/12

Franz Kafka’nın hâlâ güncel olmasına gelince, bu konuda da oldukça
farklı görüşler vardır. Kimileri onun anlattığı sorunsalların hâlâ
geçerli olmasına bağlar bu durumu. Gerçekten de insanlık henüz
yabancılaşma sorunsalını aşamamıştır. Hatta daha beter bir durum söz
konusudur. Günümüz tüketim toplumlarında meta fetişizminin en parlak
günlerini yaşadığı, konfor duygusunun insanın tinsel dünyasını
öldürdüğü, Franz Kafka’nın anatemalarından biri olan bu konunun hâlâ
gündemde olması nedeniyle yazarın ve yapıtlarının hâlâ güncel olduğu
rahatlıkla söylenebilir. Bu görüş doğru olmakla birlikte eksiktir. Çünkü
Franz Kafka bir sanatçıdır. Onu yalnızca yapıtlarının içeriği ile
değerlendirmek yanlış olur. Franz Kafka, söyleyeceklerini sanatsal bir
biçim içinde iletir. Bir sanatçının akıl ustalığı ve değeri, seçtiği
içerikten çok kurduğu estetik yapıda saklıdır. Söyleyecekleri bu yapıda
içselleşmektedir. Franz Kafka’yı ve yapıtlarındaki içeriği zamanın
yıpratıcılığına karşı koruyan, işte bu güzel ve farklı olan biçimdir.
Aksi taktirde Franz Kafka’yı yabancılaşma konusunu çok daha kapsamlı
olarak anlatan, hatta daha da ileri giderek çözümler öneren filozoflarla
kıyaslamak gerekirdi ki, bu da bir ozanla bir bilim adamını kıyaslamak
kadar saçma olurdu. Hiç kuşku yok ki, Franz Kafka’nın güncelliğini
yitirmemiş oluşu, onun yaratma gücünde saklıdır. Bu büyük ozan, sembol
ve mitlerle günümüz dünyasının bir benzerini yaratmıştır. Franz
Kafka’nın yarattığı bu dünya, bizim dünyamızın da bir aynasıdır. Belki
görüntü biçimleri deforme edilmiştir, ama içerik gerçek dünya ile
tıpatıp aynıdır. Aynı tarzı resimde Pablo Picasso, müzikte İgor
Stravinski’de görürüz. Geçmiş sanat biçimlerinin özümsenmesinden doğan
yeni ve hiç kullanılmamış biçimler yaratmaya doğru coşkulu atılım
duygusu. Belki de Franz Kafka’nın simgeleri yaşanan olayların içeriğine
daha uygun biçimlerdir. Bu anlamda tüm alçakgönüllülüğüne karşın, Franz
Kafka’nın doğadan da, tarihten de daha iyi bir tasarımcı olduğu bile
söylenebilir. Franz Kafka’nın dünyasına girdiğimizde, devletin, ailenin,
şirketlerin, resmi ve özel kuruluşların karşısında benliği ve
istekleri gözardı edilen insanla karşılaşırız, her türlü olumsuzluğa
karşın hâlâ bir çıkış yolu arayan, umuda bir inanç gibi sarılan
insanla. Franz Kafka, bu evrensel gerçekliğin şiirini sunar bize. Franz
Kafka, kırk bir yaşında hayata veda ettiğinde hiç de tanınan bir yazar
değildi ama kendisi farkına varmasa da bu kısa süreye daha önce
benzeri olmayan yapıtlar sığdırarak, kendisi gibi 1880 yılının
başlarında doğmuş; İgor Stravinski, Anton Webern, Bêla Bartok,
Guillaume Apollinaire, Robert Musil, James Joyce, Georges Brague, Pablo
Picasso gibi sanatta büyük değişimleri gerçekleştiren yenilikçiler
kuşağının arasında yer almayı başardı. Az iş değil. Yine de insan,
keşke sağken kendisi de görebilseydi demeden edemiyor.

Franz Kafka Günlükleri